Sigorta Terminolojisi Sözlüğü: Anlaşılmaz Terimlere Son!
Genel

Sigorta Terminolojisi Sözlüğü: Anlaşılmaz Terimlere Son!

Genel hakkında doğru poliçe seçimi, kapsam ve fiyatlandırma konularında bilinçlenmenize yardımcı olacak bir içerik.

Admin 01 October 2025 21 Görüntülenme

Sigorta dünyası, kendine özgü terimlerle dolu karmaşık bir yapıya sahiptir. Poliçeleri incelerken veya bir sigorta acentesiyle konuşurken karşılaştığınız "zeyilname", "muafiyet", "rücu" gibi kelimeler kafanızı karıştırabilir. Ancak endişelenmeyin! Türkiye sigorta sistemine özel olarak hazırladığımız bu terminoloji sözlüğü ile sigorta jargonunu anlamak artık çok daha kolay. Bu rehber, sigorta poliçelerinizi daha iyi anlamanıza, haklarınızı ve yükümlülüklerinizi kavramanıza yardımcı olacak.

Türkiye Sigortacılık Sisteminde Sıkça Karşılaşılan Temel Terimler

Sigorta, beklenmedik risklere karşı finansal güvence sağlayan bir sistemdir. Türkiye'deki sigortacılık sektörü, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ve ilgili diğer yasal düzenlemelerle sıkı bir denetim altındadır. İşte bu sistemde bilmeniz gereken temel terimler:

  • Poliçe: Sigortacı ile sigortalı arasında yapılan sigorta sözleşmesini belgeleyen yazılı evraktır. Teminatları, prim tutarını, başlangıç ve bitiş tarihlerini içerir.
  • Sigortalı: Sigorta sözleşmesiyle teminat altına alınan kişi, mal veya menfaattir.
  • Sigortacı: Sigorta sözleşmesinin diğer tarafı olup, bir prim karşılığında riskleri üstlenen ve hasar durumunda tazminat ödemeyi taahhüt eden kuruluştur (sigorta şirketi).
  • Prim: Sigortalının, sigorta teminatı karşılığında sigortacıya ödediği ücrettir.
  • Teminat: Sigorta poliçesinde belirtilen risklerin gerçekleşmesi durumunda sigortacının ödemeyi taahhüt ettiği maddi güvencedir.
  • Hasar: Sigorta poliçesinde teminat altına alınan riskin gerçekleşmesi sonucunda meydana gelen zarar veya kayıptır.
  • Tazminat: Hasar durumunda sigortacının sigortalıya veya lehtara ödediği bedeldir.
  • Zeyilname: Sigorta poliçesinde yapılan değişiklikleri (adres değişikliği, teminat artırımı/azaltımı vb.) gösteren ek belgedir. Poliçenin ayrılmaz bir parçasıdır.
  • Muafiyet: Hasar durumunda tazminatın belirli bir kısmının sigortalı tarafından karşılanması koşuludur. Örneğin, kasko sigortasında belirli bir oranda muafiyet uygulanabilir.
  • Sürprim: Sigortalının risk grubunun normalin üzerinde olması durumunda uygulanan ek primdir.

Sigorta Poliçelerindeki Özel Durumlar ve Yasal Kavramlar

Türkiye'deki sigorta mevzuatı, sigortalıların haklarını korumak ve sigortacılık faaliyetlerinin düzenli işlemesini sağlamak amacıyla detaylı hükümler içerir. Bu kapsamda bazı özel terimler ve yasal kavramlar öne çıkar:

  • Rücu: Sigortacının, ödediği tazminatı, hasara neden olan üçüncü kişiden (kusurlu taraf) talep etme hakkıdır. Örneğin, trafik kazasında karşı taraf kusurluysa, sigortacınız size ödediği tazminatı kusurlu taraftan tahsil edebilir.
  • Eksik Sigorta: Sigorta bedelinin, sigorta konusu malın gerçek değerinden düşük olması durumudur. Hasar anında tazminat, sigorta bedelinin gerçek değere oranı üzerinden hesaplanır.
  • Aşkın Sigorta: Sigorta bedelinin, sigorta konusu malın gerçek değerinden yüksek olması durumudur. Bu durumda sigortalı, malın gerçek değerinden fazlasını talep edemez.
  • Yenileme: Sigorta poliçesinin süresi dolduğunda, teminatın devam etmesi için yeni bir poliçe düzenlenmesidir. Genellikle indirimler veya ek avantajlar sunulabilir.
  • Hasarsızlık İndirimi: Belirli bir dönem boyunca hasar bildiriminde bulunmayan sigortalılara, poliçe yenilemelerinde uygulanan indirimdir. Özellikle kasko ve trafik sigortalarında yaygındır.
  • Lehtar: Sigorta sözleşmesinde belirtilen ve sigorta olayının gerçekleşmesi halinde sigorta tazminatını almaya hak kazanan kişidir. Örneğin, hayat sigortasında vefat durumunda tazminatı alacak kişi lehtardır.
  • Aktüerya: Sigorta risklerinin matematiksel ve istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmesi, primlerin hesaplanması ve rezervlerin oluşturulması bilimidir. Sigortacılığın temelini oluşturur.
  • T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü: Türkiye'de sigortacılık sektörünü denetleyen ve düzenleyen ana mercidir. Tüm sigorta şirketleri bu kurumun denetimi altındadır.

Sıkça Sorulan Sigorta Terimleri ve Açıklamaları

Sigorta süreçlerinde karşınıza çıkabilecek diğer önemli terimler ve Türkiye'deki uygulamaları:

  • Broker: Sigorta ettirene sigorta sözleşmesi yapmak istediği sigorta branşının özelliklerine uygun sigorta şirketlerindeki teklifleri sunan, objektif ve bağımsız danışmanlık hizmeti veren kişidir.
  • Acente: Sigorta şirketleri adına sigorta sözleşmelerine aracılık eden gerçek veya tüzel kişilerdir.
  • Eksper: Sigorta konusu riskin gerçekleşmesi sonucu ortaya çıkan hasarın miktarını ve nedenini tespit eden bağımsız uzman kişidir.
  • İsteğe Bağlı Sigorta: Kişilerin kendi iradeleriyle yaptırdıkları sigortalardır (Kasko, Konut Sigortası, Özel Sağlık Sigortası gibi).
  • Zorunlu Sigorta: Yasal düzenlemelerle yapılması mecbur kılınan sigortalardır (Trafik Sigortası, DASK, İşyeri Zorunlu Sorumluluk Sigortaları gibi).
  • Hasar Dosyası: Hasar bildirimi yapıldıktan sonra sigorta şirketi tarafından açılan ve hasarla ilgili tüm belge ve süreçlerin takip edildiği dosyadır.

Sigorta terminolojisini anlamak, doğru poliçeyi seçmeniz ve olası bir hasar durumunda haklarınızı tam olarak bilmeniz açısından hayati öneme sahiptir. Bu sözlük, Türkiye sigorta sistemindeki karmaşık terimleri anlaşılır bir dille açıklayarak sizlere rehberlik etmeyi amaçlamaktadır. Unutmayın, iyi bilgilendirilmiş bir sigortalı olmak, finansal güvenliğinizin ilk adımıdır.

Sigorta ihtiyaçlarınız için en uygun teklifleri karşılaştırmak ve uzman danışmanlık almak isterseniz, Teklifimcepte.com'u ziyaret edebilir, kolayca sigorta teklifi alabilirsiniz!

İlgili Yazılar